Gerrilariak

Hari bi batu zaizkit gaur gogoeta baten. Bateko, Filoblogia-n euskararen jatorria dela eta ez dela dabilen saltsa, eta besteko, gaur e-postaz gurekin harremanetan jarri den auzokide batena.
Gorka izeneko boluetarrak aspaldian dauka webgune hau (arazoak ematen ditu sartzeko). Berton, berak kontatzen duenaren arabera, lagunei laguntzeko euskara ikasteko metodoa egin eta jarri zuen guztion eskura. Euskara ikasten hasteko metodo erraza, gaztelaniaz azalduta, "syllabus" estrukturalaren eredura eginda (gramatikan oinarrituta alegia).
Ez dakit Gorka hau irakaslea den edo euskararen profesionala behintzat, euskara jakin, behintzat, ondo dakiela dirudi, eta niri ez dit batere konpetentzia desleiala egiten digunik ematen. Areago, profesionala ez balitz ere, ez dut uste inori kalte egiten dionik ere, nahiz eta horrelako "metodoak" gaur egun hizkuntzen irakaskuntzako sektore askotan desprestigatuta, baita anatemizatuta ere, dauden. Inork ez du indar handirik gastatuko horretaz eztabaidatzen (neu lehenen), alperrikakoa ezezik, kaltegarria ere badelako horrelako demandetan ibiltzea. Eta gainera gehienok ados egongo gara lagungarria ere badela eta Gorkari lana eskertzea da bidezkoena. Euskara aurrera ateratzen laguntzen du hain zuzen ere.
Beste batzuk, berriz, aurrera begira baino atze-atzera begira jarri dira. Hizkuntzalari "profesionalei" ere diletanteak agertu zaizkie, eta batzuk nahiz besteak eurenari eutsi guran, polemika. Ez dute ondo hartu filologo ofizialek euskararen jatorriaren inguruan azkenotan filologo amateur batzuek zabaldu dituztenak, eta gehien bat eman zaien oihartzuna. Neuk ere, filologoa izanik (ez profesional, ez amateur, tituludun hutsa baino ez), profesionalen kabreoa ulertzen dut, baina hau eruditismoaren ondorioa baino ez dela uste dut. Euskararen jatorria kontu mitikoa eta afektibotasun kolektiboa erraz ikutzen duena da. Hortaz, ez da harritzekoa hipotesi "politak" arrakasta soziala izatea, areago, unibertsitateko filologoek eurek onartuta, dibulgazio lan gutxi egin denean. Dibulgazioa egitearen beharra onartzen hasi direla dirudi, eta hori ez da gutxi.
Hizkuntzaren pedagogiaren munduan ere sentsazioa izan dut sarritan adituen hizkuntza ez zaigula profesionalei heltzen behar den bezala, are gutxiago amateur-ei, eta zer esanik ez ikasleei. Hizkuntzaren pedagogiaren inguruko dokumentazioa ez da erraza ulertzen, aurkezpena nahastosoa eta konplexua izaten da, aparato zientifiko-bibliografiko-erretoriko handia (bost hogerlekoko berba asko), eta ondorioz, profesional askok dogma modura asumitzen dute sarritan adituek predikatzen dutena, baina ondo ulertu, konpartitu eta asimilatu gabe. Artikulua agertu da azkenengo Hizpiden (59) honekin lotuta. Ron Sheen-ek sinatzen du eta neurri baten hau azaltzen duela uste dut.
Hizkuntzaren irakaskuntzako adituek ez dute honen errua izango, ezta filologoek ere, baina azken baten biek daukate gauza komun bat: hizkuntzarekin egiten dute (dugu) lan, eta gu ez bagara hizkuntza egokitzeko kapaz, seinale txarra benetan. Ez gaitezen harritu beraz baten batek gauzak ikertzeko ez, baina kontatzeko abilagoa izanda aurre hartzen badigu.
Lehengo egunean ez dakit non entzun nuen Einstein-ena omen zen aipua: "Gauzak ez dira ondo ulertzen harik eta amamari azaltzen jakin arte".
Niri duela 10.000 urte mendebaldeko Afrikan zer hizkuntza egiten zen baino gehiago Euskal Herrian 10 urte barru zer hizkuntza egingo den ardura handiagoa ematen dit, eta ardura hau dugunok amamari azaltzeko abilidadea eta Einsteinen adimena beharko genituzke lagun.