Mintzalagunblogak

Aurreko baten euskaltegiblogen lehenengo ernamuinen berri ematen saiatu nintzen. Aste honetan blogean jarduten dudan beste kontu baten inguruko blogak ere ikusi ditut martxan. Mintza-berba-solas-barriketa-parraplada lagunak hain zuzen.
Bi topatu ditut orain arte:

• Getxoko Egizu! egitasmoaren bloga. Gainera bigarren intentoa dela dirudi, aurreko bat ere egon da antza.
  
• Arrasateko Zaharberrirena. Hasi berria dirudienez.

Hauez gain, bestelako hau ere badabil, blog-bloga ez da, baina euskararen erabilera eta praktika sustatzen duen Muskizko Ostabe egitasmoak webgune dotorea dauka.
Bastante berriak biak, Arrastekoa aste honetan berton hasita. Lehenengo kolpe baten biek egitasmoko jardueren eta ekitaldien berri ematen dute gehien bat, agenda antzeko zerbait. Egizukoek nahikoa ondo aprobetxatu dituzte interneteko aukerak (blogari.net, flickr,..). Zaharberrikoek Goienaren barruan kokatu dute (logikoa bestalde).
Euskara ikastea barik, praktikatzea izaten da egitasmoon kontua. Gorantza dabiltza praktika-jarduera hauek, eta badirudi euskalduntze-prozesuak aurrera egin ahala hala izan beharko duela.
Praktika-jardueretan teknologia berriek zertan lagundu dezaketen hausnartzeko kontua da nire ustez. Argi dago komunikazio sare eta formato berriak zabaltzen dituztela, eta komunikazio horretarako euskara erabiltzen den neurrian, hizkuntza praktikatzeko aukera ere badira. Ez dakit orain zehazki nondik nora eroan daitekeen praktika bidea, baina aukera dagoela argi dago.
Momentuz agenda plazaratzeko baino ez bada ere, ondo dago hastea. Ea zer ematen duen.
Ez dakit zergatik, baina honetaz nabilela Usaiaren bloga etorri zait gogora. Hori beharbada bidetxu bat erakusten dabil.
Ez dakit ba, dena dela lehengo egunean euskaltegiblogetan dabiltzenei legez (eskerrik asko Josu, Iñigo, Ana eta Nagoreri erantzuteagatik bide batez) berbalagunblogetan dabiltzanei ere gonbitea luzatuko nieke euren asmoen eta esperientziaren berri emateko, blog honetan edo eurenean. Beste batzuk zain daude.

Hizpide 60

Azken Hizpide heldu zait duela astebete. Oraindik ez dut irakurri, gainetik kukutxu bat egin. 4 artikulu dakartza:

• Aitor Etxebarriak Hiznet-erako egin zuen ikerketa ikasle helduen motibazioaren inguruan. Udal-langileen taldea aztertu zuela dirudi. Luzetxua baina interesantea dirudi. Administrazioko ikasleekin (HAEE, IRALE, Osakidetza, Udalak...) gure lana hobeto antolatzen lagungarria izan daiteke.
  
• Aukera anitzeko galderetan zoriak zer pisu duen aztertzen saiatu da Josu Perales beste baten. Josu Hizpideko fijoetako bat da, eta haren artikuluetan azterketa serioak topaten dira. Aintzat hartzekoak.
  
• Aurrekoan blog-en ingurukoa atera zuten eta orain berriro internetekin datoz Natxo Guillen eta Agurne Azpitarte HABEko teknikariak. Webquest-ak eta Altxorraren bila prozeduren inguruan. Nik ez ditut asko ezagutzen , ea ideiaren bat ematen diguten.
  
• Azkenengoa Santurtziko duodinamikoaren eskutik dator (porsierto, zer pasatu da irakasleon aldizkariarekin?). Abel Camacho eta Pedro Lonbide. Aspaldion dabiltza Europako Markoari bueltak ematen. Ea oraingoan zer dakarten. Adi egotekoak izaten dira hauenak, eurak ere bai. Europako markoa hor daukagu eta eskerrak baten batek lantzean behin akordarazten digula.
  

Esan dudanez, ez dut oraindino irakurri, datorren asteburuak aukera emango digula dirudi (euskalmet-i kasu eginez gero behintzat). Datorren astean irakurri ditudanen gaineko inpresioak ekartzen saiatuko naiz.
Dana dala HIZPIDEren gainean burutaziotxu bi amaitu aurretik. Ez daukazue sentsazioa apur bat ezezaguna dela. Euskaltegietara banatu bai, baina apaletan geratzen da. Irakurtzen da? Ezezkoan zergatik ote? Interes falta, formatoa, ...? Gure munduan ibili zen batek behin bota zuen karrajualdi baten gure sektorean ez dela bape irakurtzen. Egia ote?

Xabier Mendiguren Elizegi - Hau ez duk Pagasarri

Xabier Mendiguren Elizegi - Hau ez duk Pagasarri
Xabier Mendigurenen blogean hau irakurri dugu gaur Koldo Izagirreren azkenengo liburuaren gainean.

Denok? Ulertzekoa da errazera jarritako irakurleak bestelakoak nahi izatea; liburua euskalduntzeko tresnatzat hartzearen poderioz literaturako zikiraturik geratu den irakaslea kexatzea; materiala euskaltegietan sartu nahi duen editoreak narrazio domestikoa hobestea. Oraindik ere badira, hala ere, eta zorionez, literatura plazer eta ezagupen iturritzat hartzen duten irakurleak. Zailduak. Konplizeak. Horiek guztiek zain dituzte “Sua nahi”ko solidaritate eta elkartasun istorioak, beren pertsonaia ameslari berritsu eta galtzaile etsigaitzak.

Liburua irakurtzen nabil, eta arrazoirik ez diot Xabierri kenduko. Konplexua baina irakurtzeko ahalegina eginda potentea. Hori bai, nire ikasle bati ez nioke irakurtzea beste barik gomendatuko. Lastima apur bat ematen dit hala ere nik liburua euskaraz irakurtzen hartu ditudan sentsazioak ikaslearekin zuzenean konpartitu ezin izateak. Antzerako gauza gertatu zitzaidan Bertso-txapelketaren inguruan, nik gozatu ditudan bertsoak gozatu nahi lituzkeen ikasle horiek gozatu ezina. Eta horrek ekarri ahal dien frustrazioa.
Hizkuntza baten goi-mailako adierazpenak (literatura eta bertsolaritza gure kasuan) hizkuntza (eta hizkuntza hori erabiltzen duen komunidadearen) horren ezarpen mekanismoak dira, eta berauek prestigioa irabazi ahala logikoa izango litzateke ailegatu berriak ere horiek jaso nahi izatea. Baina horiek prestigiatzearekin batera ailegatu berri horrengan ezin ailegatuaren sentsazioa zabaltzen badute frustazio-antzeko zerbait ere sortu daiteke.
Mahatserriko irakurlearen tartea aipatu digu Xabierrek (eskerrik asko bide batez). Irakurleren tartean hilean-hilean idazle bat etortzen zaigu (Xabier bera ere izan genuen berton gonbidatu, eta kantari ere bai), hirugarren urtea dugu hau eta idazle askok ekarri digute liburua. Xabierrek dioenarekin bat, baina literaturaren bidez hizkuntza ikasteko eta erabiltzeko motibazioa altxatu dezaketen obrak ere badaude, ikasleei gomendatzeko modukoak. Horrela boteprontoan bizpahiru: Julen Gabiriaren Han goitik itsasoa ikusten da, Karmele Jaioren Hamabost zauri, edo Fernando Morilloren Gloria Mundi. Gehiago ere badira, ez dut uste hala ere hauek euskaltegi ikasleagan pentsatzen egin direnik, literatura lan duinak dira, erraz irakurtzekoak eta erakargarriak.
Beste kontu bat izan liteke, euskara irakasleok literaturari zer trataera ematen diogun. Liburu osoak irakurtzeko esaten diegu ikasleei? Zelan lantzen dugu literatura? Liburua irakurtzera mugatzen dugu lanketa? Ikasleak literaturarekin gozatzea jartzen dugu helburuen artean? Obra eta egilea kontestualizatzen ditugu? Literatura klaseak eman behar ditugu? Forma baino ez dugu lantzen (hiztegia adibidez)? Nik neuk honelako zalantzak eduki ditut sarri klasea eta literaturaren inguruan.
Hor daude galderak. Dena dela, gauzatxo bi esan barik ez nuke amaitu nahi. Bat, idazleari entzuteak gehienetan liburua gehiago gozatzen laguntzen du, eta bi, Koldo Izagirreren liburua ikasleei ez baina irakurzaleei gomendatzen diet.

Karrajua Wikira

BLOGA BLOGA, MARINELA!: HAMABOSTIAN BEHIN (VIII) Berbalaguna: Zer egin klasean honekin?

Lehengo post baten Josu Martinezen blogeko mezu honetan irakurritakoak zer esana eman zidan. Egia esanda, post horrek zer pentsatua eta zer proposatua gehiago ere eman dit, hain zuzen ere nire beste post batekin josita. Schtuff zerbitzua aipatu nuen gainetik aurreko horretan, Schtuff-ek (zaila idazten gero! eta esaten ere bai) wikiak debalde publikatzeko aukera ematen du. Blogger honen moduko zerbait bain wikietara ekarrita. Wikien aukeren inguruan ere jardun dut, baina asko probatu barik orain arte. Eta okurritu zait del.icio.us klaserako lehenagoko baten proposatu nuen hura osatzeko aukera izan daitekeela.
Proba egiten hasi naiz beraz. Schtuff-en kontua zabaldu eta eurek espazioa deitzen dutena sortu. Karrajua deitu diot, honi bezala, hemen dago. Zertako ba?
Bloga jarraitzen duzuenok konturatu zarete gauza pare bati bueltak ematen ibili naizela:

• Teknologia berriek euskaltegien munduan gabiltzanoi ematen dizkiguten aukerak
• Euskara irakasleok eta euskaltegien mundukook orohar komunikatzeko eta konpartitzeko dauzkagun hutsuneak eta aukera urriak.

Wikia dokumentuak elkarlanean sortzeko eta kudeatzeko sistema da. Dokumentu horiek gainera publikoak izan daitezke (kasu honetan bezala), ezagutza konpartitzeko eta osatzeko aukera dotorea beraz.
Gure mudnuan galderarik ohikoenetariko bat "zer egingo dut klasean?" izan ohi da. Tira, hemen horri erantzuten laguntzeko aukeratxu bat zabaldu dezakegu. Dokumentuak eta testuak internet-en bidez aurkitu, eta horiekin zer egin daitekeen hausnartzeko eta konpartitzeko gunea. Del.icio.us eta Schtuff hurrenez hurren, lasterbide konpartituak eta wikiak hain zuzen ere.

Zelan funtzionatzen du?
Lehenengo eta behin hau proba dela esan behar da. Eta proba den neurrian zelan dabilen aztertu beharko da, eta ondorioak atera. Beraz, ez dezagun pentsatu polbora asmatu dugunik.

Schtuff
Zerbitzu hau deskribatzen saiatuko naiz.
Schtuff-ek erabiltzaile erregistratu bakoitzari aukera ematen dio zenbatnahi "espazio" sortzeko. Espazio hauetan erabiltzaile horrek (eta hark baimena ematen dien beste erabiltzaileek ere) dokumentuak sortu eta publikatzeko aukera dauka. Konparazio baterako, espazio bakoitza blog baten antzerakoa da: bloga sortzen duzu, eta bertan zure post-ak publikatzen dituzu eta kronologikoki agertzen dira. Baina wikiak ez dira blogak, hemen aldeak:

• Publikatzen dituzun dokumentuak aldatu ditzakezu, eta aldaketak dokumentuaren historiak artxibatzen dira. Hau da, dokumentuaren bertsio desberdinak ikus daitezke.
• Dokumentu horretan pertsona batek baino gehiagok egin ditzake gehiketak eta aldaketak. Dokumentua etengabe ari da eraikitzen, jende desberdinaren ekarpenekin, edo norberak denboran zehar gehitzen edo aldatzen duenarekin. Bertsio guztiak gordetzen dira, beraz gauzak gehitu ahala ez da ezer galtzen, gehitu baino.
• Horrez gain gehienetan aukera egoten da komentarioak eta eztabaidak bideratzeko, blogetan bezala.
• Eredua ikusteko wikipediatik osteratxua egitea gomendatuko nuke. Euskarazko wikipediatik zehatzago. Eta kolaboratzen ere bai (egun baten pentsatu beharko dugu euskaltegietan honi zer erabilera eman).
  

Schtuff-en erabiltzaile erregistratuek baino ezin dituzte dokumentuak sortu edo editatu, berdin komentarioekin. Hala ere, erregistratzea erraza eta doan da, beraz hori ez dut uste problema denik. Bestelako aukera interesgarri batzuk ere ematen ditu gainera:

• Tag-en sistema. Dokumentu bakoitzari nahi dituzun etiketak jarri ahal dizkiozu (del.icio.us-en antzera), eta gero etiketan horien arabera dokumentuak sailkatuta ikusi ere bai.
  
• Artxiboak eta dokumentuak igotzeko aukera ematen du (neurri batera arte noski)
• Erabiltzaile batek espazio desberdinak sortu ditzake.
• Bestelako batzuk: dokumentuen jarioa, irudi-galeria, bilaketak,...
  

Lehenengo proba: klaserakoak
Esan dudan bezala karrajua izeneko espazioa sortu dut schtuff-en. Berton del.icio.us klaserako link-ekin (edo beste dokumentu batzuekin, ikasbil-ekoak adibidez) klasean zer egin daitekeen hausnartzen saiatuko naiz, eta gauzak proposatzen, hau da, klaserako ideiak izango dira dokumentu horiek. Wikiak oso dinamikoak dira, ez dira behin egin eta finkatuta geratzen diren dokumentuak, beraz, gaur ikusten duzuna bihar aldatuta egon daiteke.
Espazio horretan aukera eman diet erabiltzaile erregistratu guztiei dokumentuak sortu eta editatzeko, baita komentarioak egiteko ere. Beraz, nahi duenak osatu edo aldatu ditzake dokumentuak. Trankil, aurreko bertsioak gorde egiten dira, ez da ezer galtzen. Edozelan ere, dokumentua ikutzen ausartzen ez bagara, komentario egin daiteka. Hori bai, edozer egiteko erregistratuta egon behar da, bestela ikusteko aukera baino ez dago.
Laburtuta, hau da egin behar dena:

• del.icio.us klaserako tag horretan dauden esteketariko bat hartu (gogoratu edonork jarri dezakeela tag hori del.icio.us-en kontua zabalduta), eta horrekin schtuff-eko karrajuan dokumentua zabaldu, inork lehenago horren inguruan zabaldu ez badu behintzat.
  
• Testu horrekin klasean zer egin daitekeen deskribatzen saiatuko gara Schtuff-eko dokumentuan. Testu bakoitzeko dokumentu bat. Dokumentu horretan "ataza" edo ariketa bat baino gehiago agertu daitezke (bestela nahastosoa izan daiteke)
  
• Dokumentua egin ostean saiatu tag-ak (etiketak) ipintzen ataza hori definitzeko eta norbaitek interesa baleuka erraz topatzeko.
• Egindako dokumenturen bati egiteko moduko ekarpena okurritzen bazaigu, dokumentua editatu ahal dugu eta geurea gehitu.
• Komentarioren bat okurritzen bazaigu, edo aldaketak azaldu nahi baditugu, komentarioak egin dokumentuari (blogetan bezala).

Konturatzen bagara, horrelako dokumentuekin azken baten jakintza-basea sortu daiteke. Gure kasuan material eta ideien bilduma. Gainera ez dira espazio pertsonalak, blogak bezala, espazio kolektiboak baino.

Wikien idazkera
Editatzen ausartzen bazarete, arazoa aurkituko duzue duda barik, wikien kodea. Wikiak ez dira Word-en bezala idazten, idazteko marka eta sistema berezia daukate, konplexuagoa, gainera ez dago unifikatuta. Schtuff honetan ere horrelako sistema erabili behar da. Hasieran gogortxu egiten da, trankiloa hartu arte behintzat. Lastima da. Dena dela beti dago aukera beste nonbait editatzeko (word-en adibidez) eta kopiatzeko, ez da berdin-berdina izango baina beti konpondu daiteke.
Schtuff-ek berak idazteko gida ematen du, ingelesez baino ez dago hala ere (hizkuntza irakasleak gara dena dela, ezta? ;-)).

Estekak
Hemen utziko ditut estekak zerrendatuta.

• Hemen dago lehenengo proba. Josuren post-arekin okurritu zaidana
• Hemen Schtuff-eko karrajua.
• Hemen Schtuff bera.
• Hemen del.icio.us klaserako etiketen zerrenda.
• Hemen hau dena irakurri ostean edukiko duzuen sopaletras mentala kentzeko erremedio kaseroa.

Euskaltegiblogak

Blogak euskaltegietara ailegatu dira. Mundu guztira heldu badira, argi egon da gurera ere noizbait heldu behar zirela. Dagoeneko hiruzpalau fitxatu ditut:

• Ilazki euskaltegiko ikasleen bloga. Josu Aiztiriak berton iragarri zigun duela aste batzuk.
• Barakaldoko Udal Euskaltegian bi gutxienez: Barakaldoko EGAlariak eta Zibergela. Blogger ondo aprobetxatu dute hauek
• Gaur iragarri den Galdakaoko Udal Euskaltegiaren bErBeT@n.

Loralditxo honetan zerikusia izan du seguruenik HABEk udan weblog-en inguruan eskaini zuen ikastaroak. Gerora HIZPIDEn azken aurreko zenbakian artikulua atera zuten HABEko teknikari bik blogen eta weblogen inguruan (noizko Hizpide on-line eta eguneratuta?).
Itxura desberdina hartu diet guztiei. Ilazkikoak albistegi itxura dauka, euskaltegiaren inguruko informazioa ematen du. Helburuen artean ikasleen parte-hartzea sustatzea ere aipatzen dute. Badirudi oraindik bideratzen ari direla.
Barakaldoko Udal euskaltegikoetan ez dut zer asmorekin eginda dauden aurkitu. Zibergelakoan eztabaida gaiak planteatzen direla dirudi, dokumentazio lan handia egiten dute. Ez dakit eztabaidok non planteatzen diren, blogean ez dago iruzkinik behintzat. Beharbada, autoikaskuntzako mintza-saioetan, bloga mintza-saioak prestatzeko, horrela bada, ideia polita izan liteke.
Barakaldoko EGAlariak blogean, bestalde, testu luzetxuak daude. Denetarikoak, narrazioak, argudioak,... Ez dakit nork eginda eta zer funtzio emanda. Post batzuetan erantzun luzeak ere badaude, eta ikasleak diruditenek sinatuta. Hau ere ez da ideia txarra. Blog bietan euskara ikasleentzako esteken zerrenda landua dago. Aipatzeko moduko lana egiten dabil baten bat.
Galdakaokoan eztabaidarako gune antzeko zerbait proposatu nahi dute. Eurek aitortzen dute bloga baino gehiago foroa dutela gogoan. Klasean sustatuko dute parte hartzea, eta emaitzen zain dabiltza. Ikusiko dugu ba.
Esperientzia interesgarriak, neuretik ideia batzuk botako ditut hemen blogen erabileraren inguruan, karrajutik norbait pasatzen bada-edo (badakizue, karrajuko haize hau):

• Blog-a idazteko guneak dira, baina irakurtzeko ere bai. Ez dago zertan ikasle guztiak blogari jarri. Blogetan era askotako informazioa eta irakurgaiak topa daitezke. Sarritan gainera prentsan edo literaturan (adibidez) aurkitzen direnak baino ikaslearentzako hizkera eskuragarriago baten idatzita.
  
• Orain arteko formato idatzi gehienek ez bezala elkarrekintzarako aukera handiagoa ematen dute. Mintzamenerako laguntza handia ere izan daitezke. Blog-en hizkera ohiko idazkera formaletik (EGAko idazlanena) urrundu eta ahozko hizkerara hurbiltzen da sarri.
• Ikasleen blog informalak sustatu beharko lirateke nire ustez (bitakora pertsonalak, klaseko egunerokoak,...). Ikasleen ikas-esperientziaren ingurukoak jasotzeko tresna ona ere izan daitezke.
• Blog-ek formaren gaineko feedback-a emateko aukera ere ematen dute. Hau da, ikasle batek egindako testuaren gaineko komentarioak, idatzi duenaren gainekoak ezezik, zuzenketak eta formari buruz egiteko ere erabil daitezke. Honetarako wiki-en posibilitateak ere aipatu nituen lehengo baten.
  
• Eztabaidarako blogak erabiltzen dira, baina nire ustez, horetarako foroak egokiagoak dira, edo txat-ak,...
• Blog-ak proiektuak bideratzeko erabili daitezke. Adibidez, ikasle taldeari proposatu diezaiokegu irteera baten antolaketa eta kontakizuna blog baten bidez egitea.

Gauza gehiago ere egin daitezke, aukera ugari ematen dituzte eta nire derrepenteko brain-storming hau txiki-txiki geratu daiteke. Hala ere irakasle batzuk blog-ak erabiltzen animatu diren modura, euren esperientziak kontatzeko eta zabaltzeko bloga noiz zabalduko nago. Adibidez, Barakaldo eta Galdakaoko esperientziaren berri kontatzen diguten blog pare bat.
Animatuko?

Aitapontekoak

Bloga, bloga mariñela! blogean Josu Martinezek Euskadi irratian botatzen dituen kantuak eta bertsoak plazaratzen ditu, irakurri eta entzuteko moduan. Gaur Berbalagunei dedikatu die. Sarreran lagun baten aipua bota du, berbalaguna "Apadrina un euskaldunberri" antzeko zerbait dela edo.
Ez dakit Josuren lagunak esanekoari zer ñabardura ematen dion, baina sektore euskaltzale batzuetan euskaldun berrien eta orohar euskaltegin munduarekin dabilen jarrera bat barruntatzen dut. Ez dakit ondo-ondo zelan azaldu, baina futbolzale askok erregionaleko taldeei ematen dieten antzeko tratamendua-edo izan liteke, txisteak egiteko modua gehien bat.
Ez dakit, baina euskararen normalizazioaren ikuspegitik 1000 lagunetik gora astero euskaraz egiteko batzea, gutxienez, egun baten 13.000 batzea bezain eraginkorra izan daitekeelakoan nago. Areago, 13.000 horietatik asko euskaltegietatik pasatuta egingo nuke.
Athletic-zaleen harrotasuna hutsaren hurrengoa erregionaleko talderik ez balego. Eta aitapontekorik ez daukan asko dabiltza bataiatu guran.

Adibideak

Gaztelaniazko web batzuk bisitatzen ibili naiz, blogak eta hezkuntza munduaren ingurukoak. Blog-ek eta komunikazioaren teknologia berriek ematen dituzten aukerei buruz asko egin da berba, baina guri oraindik ez dakit adibide asko heldu zaigun. Asko daude, hizkuntza guztietan seguruenik, baina ni gaur adibide batekin geratu naiz. Felipe Zayas izeneko literatura irakasle batek doaneko zerbitzu batzuk erabilita bere lanaren jarraipentxua egiten duen bloga dauka batetik. Kontatzen duena helduen euskalduntzeko irakasleontzat ez dakit noraino zaigun baliagarria, baina zelan kontatzen duen bai. Klasean egiten duena eta zergatik egiten duen kontatzen du, eta baten bat hori entzunda animatu egiten da hark egindakoa egiten. Software soziala-edo deitzen den honen aplikazioa, ezagutzaren zabalpena eta haren eraikuntza kolektiboa. Hau da, irakasle batek berea kontatzen du, eta dauzkan irakurleak (irakasleak haiek ere seguruenik) hortik edateaz gainera, aportatu ere egiten dute. Indarrak aprobetxatzeko bide ona. Horrez gain schtuff izeneko zerbitzua erabili du errelatoen wiki bat egiteko beste irakasle batzuekin elkarlanean.
Erabili dituen zerbitzu guztiak debaldekoak dira. Beraz bitarteko edo diru faltaga ez da arazoa izan harentzako. Ideiak onak eta debalde egiteko modukoak, adibideak ugari. Guri zer falta zaigu ba?

Ikasbilen "atazak"

Ikasbil horrek zer ematen duen endredatzen segitu eta ariketak atalean Daniela Freudenberg agertu. Hasiera baten pentsatu dut del.icio.us-en klaserako linkatu nuen elkarrizketa bera (hau) erabili dutela. Beste elkarrizketa bat da hala ere (HABE aldizkarikoa), eta horren gainean galderak eta erantzunak lotzeko ariketa eraiki dute.
Tira, del.icio.us-en markak zeozertarako balio badie pozik. Bestela, badakite non daukaten gauza gehiago. Nik zeozer interesgarria edo eman dezakeena ikusten dudanean horra bidaltzen dut, baina ez ahaztu klaserako tag hori edonork erabili dezakeela, eta denak batera ikusi.
Bestalde, 1.500 lagun munduan euskara ikasten, eta haientzako (eta bertoko batzuentzako ere bai, ezta Usaia?) sarean ordenagailuan egiteko ariketak jartzea gauza handia da, baina, teknonologiak aurrera eta aurrera doala ere, euskaltegietan 30.000 ikasle inguru ei dabiltza, eta irakasleok ere 2.000tik gora. Beraz, atazak, ariketak (terminologiaren gainean ere egun baten jardun beharko litzateke) edo ikasteko baliabideak sarean jartzeko sortzen badira, inprimatzeko edo eskola presentzialean erabiltzeko bertsioa ere egitea askok estimatuko lukete.

Gero eta euskara ikasle gehiago Euskal Herritik kanpo

Erabili.com-etik heldu da albiste hau. 1.500 lagun munduan euskara ikasten. Kuriosoa. Boteprontoan bertokoari eutsi ezinik gabiltzala, kanpotik ere eskaria datorkigu. Euskara irakasleak asko gara, nahikoa, ez dakit. Kontutxu bat plazaratzeko balio dezake honek. (Helduentzako) euskara irakasleak gero eta gehiago behar dira, baina gure lan-baldintzak eta prestigio soziala horrenbesterakoa ote da? Gure lana behar den modura errekonozituta dago jendartean, erakunde publikoetan edo euskalgintzan berton? Gogoeta zabaltzea baino ez da asmoa.

Tekno-enredatzen: jostailuak

Ez naiz gabonetan tekno-enredatzen ibili den bakarra. Gaur (urtarrilak 5), Sustatun hau agertu da. CodeSyntaxek blog komunitateak kudeatzeko software berria aurkeztu du, Bitakora.
Haritik tiratzen, Ana Malagonen blogeko post honetara heldu naiz. CSS orrien edizioa noraino baimendu eta zabaldu behar den atxakia hartuta CMSen inguruko kezka batzuk plazaratu dira hemen, eta aurreko postean kontatu dudana, eta Ikasbil dela eta Josu Aiztiriaren komentarioarekin lotu dut kontua.
Blogari batzuk kezkatuta daude gaur egun (dohainik batez ere) eskaintzen diren zerbitzu batzuetan dauzkaten aukerekin (CSSak editatu edo norberarena erabilli, zerbitzu hauetan erabiltzendiren CMSek eskaintzen dituzten aukera urriak edo norberak nahi lituzkeenen falta,..).
IKTen erabileran blog-ekin apur bat itsutzen hasi garelakoa daukat. B2evolution, Wordpress, Blogger, eta Bitakora berri hau gehien bat blogak atontzeko software-ak eta zerbitzuak dira nire uste apalean, eta teknologia berrien bidez askoz gauza gehiago egin ahal eta behar ditugu. CMS kontzeptua bera ere, txarto ulertu ez badut, blogetik askoz harago doa: edukien kudeaketa, gaur egun hain modan daukagun ezagutzaren kudeaketa, eta, orohar komunikazioa gauzatzeko tresnen abanikoa askoz zabalagoa eta dinamikoagoa dugu. Lehendik ere foroak ditugu adibidez, nire ustez blogetan gertatzen diren eztabaida batzuk bideratzeko aproposagoak. Wikia aipatu dut aurrekoan, indarra hartzen ari dena dirudienez. Berehalako komunikaziorako Skype-en modukoak edo IRCak eta txatak ditugu aspaldi. Buletinak, posta-zerrendak eta jarioak ere hor daude. Eta etortzeko daudenak eta, gehien bat hauekin guztiekin egin daitezkeen konbinazioek ate asko zabaltzen dizkigute gure komunikazio-beharretarako. CMS desberdinek tresna hauen intregrazioa funtzionalitate eta behar izan desberdinetarako eskaintzen dizkigute eta hortik norberak behar duena aztertzen hasi beharko da, dena ez da blogekin (edo bitakorekin) konpontzen. Josuk lehengoan Sustaturen moduko albistegiaren beharra aipatu zuen, horrekin batera materialaren bankua edo repositorioaren antzeko baten beharra ere bai. Nik ere beste gauza batzuen beharra barruntatzen dut: talde-lanerako tresnak (groupwarea?), LMSak (learning management system), eta orohar, saltsa honetan gabiltzanon partetik komunikaziorako jarrera ausartagoa.
Errege egunaren bezpera gaur, jostailuen publizitatea barra-barra. Geuk ere jostailuetan badaukagu. Hasi gaitezen olgetan.

Tekno-enredatzen

Gabonetako oporrak aprobetxatu ditut sareko teknologiek ematen dizkiguten aukera batzuk aztertzeko. Egin duen hotzarekin atxakia ona ordenadorearekin denbora emateko.XAMPP ekin zerbitzari lokala instalatu eta CMS batzuk probatzen hasi naiz. Aztertu ditudan batzuen berri emango dut oraingoz. Hurrengo baten gehiago.

• Moodle. Aspalditxo nabil honekin enredatzen. Duela urtebete edo izan nuen lehenengo kontaktua. Proba pare bat egin ditut lanean (AEKn), eta on-line ikastaroak antolatzeko tresna ona izateaz gainera, beste aukera pare bat ere ikusten dizkiot. Bat, euskara ikasteko jarduera osagarriak on-line antolatzeko, eta bigarrena, talde-lanerako plataforma telematiko modura (beste CMS batzuen antzera). Ez da zaila konfiguratzen, aukera eta tresna ugari ditu eta, nire ustez, ez du erabiltzen trebatzeko aparteko ahaleginik eskatzen. Estetika eta modulu batzuen funtzionalitatea ditu puntu ahulak nire ustez. Dagoeneko gurean ere zabaltzen hasi da. AEK-k ikastaro hau zabaldu du. Santurtziko Udal Euskaltegiak webgune osoa atondu du Moodle-ekin. UEUkoak ere lantzen ibili dira. Euskarazko Moodle komunitate txikitxu bat ere badago, ez oso bizia, baina zeozertan badabiltza. Axular Lizeoaren ikasgela birtuala dugu adibide.
  

• Drupal: CMSa da (Content Management System, Edukiak Kudeatzeko Sistema). Konfiguratzen konplexua da lehenengo baten, baina probatzen hasita engantxatu egin nau. Konplexua den neurrian, oso konfigurablea, irekia eta posibilitate askokoa ere bada. Komunitate birtualak, blogak, foroak, eta okurritzen zaizkizun posibilitate berriak antolatzeko ere bai. Proba batzuk egin ditu zerbitzari lokalean eta ideiak ere eman dizkit. Baina esan dudan modura, denbora eta gogoa eskatzen du, eta seguruenik adituren baten laguntza (informatikariak). Dena dela baten bat zalea bada probatzen animatuko nuke. Hemen aurkitu dudan Txileko atari bat.

• Wikiak. Wikia modan jartzen ari dela dirudi. Moodle eta Drupalek euren funtzionalitateen artean dauzkate wikiak. Ez dut orain wikia zer den azalduko (irakurri hau). Ibili naizen apurrarekin, aukera handiko tresna dela uste dut. Idazmena lantzeko, dokumentuak osatzeko, ... azken baten testuak idazteaz ikuspegi berria zabaltzen duela begitantzen zait.
  Esan dudan bezala CMS gehienek wiki funtzionalitatea daukate. Badira wikia lantzeko programa berezi asko, nik mediawiki baino ez dut probatu, eta hau ere gainetik. Boteprontoan itxura erakargarria, baina ez dut konfigurazioa ondo kontrolatu oraindino. Wikiaren arazo nagusia editatzeko sistema izan daiteke, wiki hizkera menperatu behar da kasu gehienetan eta hasieran astuna izan daiteke horrela idaztea. Aipatzekoa da duda barik wikipedia proiektua eta honen barruko euskarazko wikipedia (Zergatik ez ikasleei dakitena bertan idazten animatu? Ideia da).

Beste batzuekin ere enredatzen ibili naiz, gainetik hala ere: B2evolution, Xoops, joomla, ... Askoz gehiago ere badira. Hemen daukazue bilduma ona. Hurrengo baten jarraituko dut.
Dena dela, espero dut aurreko post-aren haritik informatikariak intrusismoagatik ez haserretzea.

Gerrilariak

Hari bi batu zaizkit gaur gogoeta baten. Bateko, Filoblogia-n euskararen jatorria dela eta ez dela dabilen saltsa, eta besteko, gaur e-postaz gurekin harremanetan jarri den auzokide batena.
Gorka izeneko boluetarrak aspaldian dauka webgune hau (arazoak ematen ditu sartzeko). Berton, berak kontatzen duenaren arabera, lagunei laguntzeko euskara ikasteko metodoa egin eta jarri zuen guztion eskura. Euskara ikasten hasteko metodo erraza, gaztelaniaz azalduta, "syllabus" estrukturalaren eredura eginda (gramatikan oinarrituta alegia).
Ez dakit Gorka hau irakaslea den edo euskararen profesionala behintzat, euskara jakin, behintzat, ondo dakiela dirudi, eta niri ez dit batere konpetentzia desleiala egiten digunik ematen. Areago, profesionala ez balitz ere, ez dut uste inori kalte egiten dionik ere, nahiz eta horrelako "metodoak" gaur egun hizkuntzen irakaskuntzako sektore askotan desprestigatuta, baita anatemizatuta ere, dauden. Inork ez du indar handirik gastatuko horretaz eztabaidatzen (neu lehenen), alperrikakoa ezezik, kaltegarria ere badelako horrelako demandetan ibiltzea. Eta gainera gehienok ados egongo gara lagungarria ere badela eta Gorkari lana eskertzea da bidezkoena. Euskara aurrera ateratzen laguntzen du hain zuzen ere.
Beste batzuk, berriz, aurrera begira baino atze-atzera begira jarri dira. Hizkuntzalari "profesionalei" ere diletanteak agertu zaizkie, eta batzuk nahiz besteak eurenari eutsi guran, polemika. Ez dute ondo hartu filologo ofizialek euskararen jatorriaren inguruan azkenotan filologo amateur batzuek zabaldu dituztenak, eta gehien bat eman zaien oihartzuna. Neuk ere, filologoa izanik (ez profesional, ez amateur, tituludun hutsa baino ez), profesionalen kabreoa ulertzen dut, baina hau eruditismoaren ondorioa baino ez dela uste dut. Euskararen jatorria kontu mitikoa eta afektibotasun kolektiboa erraz ikutzen duena da. Hortaz, ez da harritzekoa hipotesi "politak" arrakasta soziala izatea, areago, unibertsitateko filologoek eurek onartuta, dibulgazio lan gutxi egin denean. Dibulgazioa egitearen beharra onartzen hasi direla dirudi, eta hori ez da gutxi.
Hizkuntzaren pedagogiaren munduan ere sentsazioa izan dut sarritan adituen hizkuntza ez zaigula profesionalei heltzen behar den bezala, are gutxiago amateur-ei, eta zer esanik ez ikasleei. Hizkuntzaren pedagogiaren inguruko dokumentazioa ez da erraza ulertzen, aurkezpena nahastosoa eta konplexua izaten da, aparato zientifiko-bibliografiko-erretoriko handia (bost hogerlekoko berba asko), eta ondorioz, profesional askok dogma modura asumitzen dute sarritan adituek predikatzen dutena, baina ondo ulertu, konpartitu eta asimilatu gabe. Artikulua agertu da azkenengo Hizpiden (59) honekin lotuta. Ron Sheen-ek sinatzen du eta neurri baten hau azaltzen duela uste dut.
Hizkuntzaren irakaskuntzako adituek ez dute honen errua izango, ezta filologoek ere, baina azken baten biek daukate gauza komun bat: hizkuntzarekin egiten dute (dugu) lan, eta gu ez bagara hizkuntza egokitzeko kapaz, seinale txarra benetan. Ez gaitezen harritu beraz baten batek gauzak ikertzeko ez, baina kontatzeko abilagoa izanda aurre hartzen badigu.
Lehengo egunean ez dakit non entzun nuen Einstein-ena omen zen aipua: "Gauzak ez dira ondo ulertzen harik eta amamari azaltzen jakin arte".
Niri duela 10.000 urte mendebaldeko Afrikan zer hizkuntza egiten zen baino gehiago Euskal Herrian 10 urte barru zer hizkuntza egingo den ardura handiagoa ematen dit, eta ardura hau dugunok amamari azaltzeko abilidadea eta Einsteinen adimena beharko genituzke lagun.